ଭୁବନେଶ୍ୱର ୨୫/୦୧: ବିତ୍ତୀୟ ପରିଚାଳନାରେ ଓଡ଼ିଶା ସର୍ବଶ୍ରେଷ୍ଠ ରାଜ୍ୟ । ଯେଉଁଥିପାଇଁ ରାଜ୍ୟର ବିତ୍ତୀୟ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଅନ୍ୟ ସମସ୍ତ ରାଜ୍ୟଠାରୁ ଢେର ତଗଡ଼ା । ନୀତି ଆୟୋଗ ଏକଥା ସ୍ପଷ୍ଟ କରିଛି । ରାଜ୍ୟ ଗୁଡିକର ବିତ୍ତୀୟ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସମ୍ପର୍କରେ ନୀତି ଆୟୋଗ ପକ୍ଷରୁ ପ୍ରକାଶ ପାଇଥିବା ରିପୋର୍ଟ କହୁଛି, ୧୮ଟି ପ୍ରମୁଖ ରାଜ୍ୟ ମଧ୍ୟରେ ଓଡ଼ିଶାର ବିତ୍ତୀୟ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଏକ ନମ୍ବର ।
ସାମଗ୍ରିକ ୬୭.୮ ସ୍କୋର ସହ ଓଡ଼ିଶା ଶୀର୍ଷରେ ରହିଛି । ଦ୍ୱିତୀୟ ସ୍ଥାନରେ ରହିଛି ଛତିଶଗଡ଼, ଓଡ଼ିଶାଠୁ ୧୨ ପଏଣ୍ଟ ପଛରେ (୫୫.୨) । ଗୋଆ ୫୩.୬ ସ୍କୋର୍ ରଖି ତୃତୀୟ ସ୍ଥାନରେ ଏବଂ ଝାଡ଼ଖଣ୍ଡ ଚୁତର୍ଥ ସ୍ଥାନ ପାଇଛି । ୨୦୨୨-୨୩ ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷର ବିତ୍ତୀୟ ସ୍ଥିତିକୁ ନେଇ ଏହି ଅନୁଶୀଳନ କରାଯାଇଛି । ୨୦୧୪-୧୫ରୁ ୨୦୨୧-୨୨ ଯାଏ କ୍ରମାଗତ ଭାବେ ଓଡ଼ିଶା ଦେଶର ନମ୍ବର ୧ ରାଜ୍ୟ ଥିଲା ବୋଲି ରିପୋର୍ଟରେ କୁହାଯାଇଛି । ସବୁଠାରୁ ତଳେ ରହିଛି ପଞ୍ଜାବ, ଆନ୍ଧ୍ରପ୍ରଦେଶ ଓ ପଶ୍ଚିମବଙ୍ଗ ।
ବିକାଶ ମାନଚିତ୍ରରେ ଓଡ଼ିଶାଠୁ ବହୁ ଆଗରେ ଥିବା ତାମିଲନାଡ଼ୁ, କର୍ଣାଟକ ଓ ହରିଆଣା ଓଡ଼ିଶା ଠାରୁ ଢେର ପଛରେ । ରିପୋର୍ଟ ମୁତାବକ, ଓଡ଼ିଶା ଋଣ ସୂଚକାଙ୍କରେ ୯୯.୦ ଏବଂ ନିୟମିତ ଋଣ ପଇଠ ସହ ଉନ୍ନତ ଋଣ ସ୍ଥିତି କ୍ଷେତ୍ରରେ ୬୪.୦ ସହ ଶୀର୍ଷରେ ରହିଛି । ଖର୍ଚ୍ଚର ଗୁଣବତ୍ତା ଏବଂ ରାଜସ୍ୱ ତୁଳନାରେ ପୂର୍ବ ୨ଟି କ୍ଷେତ୍ରରେ ରାଜ୍ୟ ବେଶ ଉନ୍ନତ ସ୍ଥାନରେ ରହିଛି । ରାଜ୍ୟ ଏହାର ବିତ୍ତୀୟ ନିଅଣ୍ଟକୁ ନିମ୍ନରେ ରଖିବାକୁ ସକ୍ଷମ ହୋଇଛି ବୋଲି ରିପୋର୍ଟରେ କୁହାଯାଇଛି ।
ବଜେଟ ଅର୍ଥ ଖର୍ଚ୍ଚ ମାନ (ଏକ୍ସପେଣ୍ଡିଚର୍ କ୍ୱାଲିଟି)ରେ ଓଡ଼ିଶା ୫୨ ସ୍କୋର ପାଇ ୪ଟି ଶ୍ରେଷ୍ଠ ରାଜ୍ୟରେ ରହିଛି । ରାଜସ୍ୱ ସଂଗ୍ରହରେ ୬୯.୯, ବିତ୍ତୀୟ ମିତବ୍ୟୟତା କ୍ଷେତ୍ରରେ ୫୪.୪% ସ୍କୋର ପାଇଛି । ନୀତି ଆୟୋଗ ଦର୍ଶାଇଛି, ୨୦୧୮-୧୯ରୁ ୨୦୨୨-୨୩ ମଧ୍ୟରେ ଓଡ଼ିଶାର ରାଜସ୍ୱ ଖର୍ଚ୍ଚ ୫୩.୫ ପ୍ରତିଶତ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି । ବିକାଶର ଇଂଜିନ କୁହାଯାଉଥିବା ପୁଞ୍ଜି ଖର୍ଚ୍ଚ ବଢ଼ିଛି ୪୨ ପ୍ରତିଶତ ୪ ବର୍ଷରେ । ଅର୍ଥାତ୍ ବର୍ଷକୁ ହାରାହାରି ୯.୨% ହାରରେ ବଢ଼ିଛି ପୁଞ୍ଜି ଖର୍ଚ୍ଚ ।
ରାଜସ୍ୱ ସଂଗ୍ରହ ବୃଦ୍ଧି ହାର ବି ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ ବୋଲି ଦର୍ଶାଇ କୁହାଯାଇଛି, ୨୦୧୮-୧୯ରୁ ୨୦୨୨- ୨୩ ମଧ୍ୟରେ ଖଣି ରାଜସ୍ୱ ବୃଦ୍ଧି ଚମକପ୍ରଦ । ୪ ବର୍ଷ ତଳେ ରାଜ୍ୟର ମୋଟ ଘରୋଇ ଉତ୍ପାଦର ୨.୯% ଥିଲା ଏ ଆୟ । ଏହା ୫.୬%କୁ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି । ପଶ୍ଚିମବଙ୍ଗ ଏବଂ ପଞ୍ଜାବ ଭଳି ରାଜ୍ୟଗୁଡିକର ଋଣ ଭାର ବଢ଼ିଚାଲିଛି । ଜିଡିପି ତୁଳନାରେ ରଣ ହାର ଅଧିକ ଥିବାରୁ ରାଜ୍ୟଗୁଡିକର ଆର୍ôଥକ ସ୍ଥିତିକୁ ନେଇ ଚିନ୍ତା ପ୍ରକଟ କରାଯାଇଛି ।
୨୦୨୨-୨୩ରେ ପଶ୍ଚିମବଙ୍ଗ ସଂଗ୍ରହ କରୁଥିବା ଏହାର ମୋଟ ରାଜସ୍ୱ ମଧ୍ୟରୁ ୨୦.୪୭% ଅଂଶ ଋଣ ସୁଝିବାରେ ବ୍ୟବହାର କରିଛି । ଉଭୟ ରାଜସ୍ୱ ଆଦାୟ ଏବଂ ସୁଚିନ୍ତିତ ଖର୍ଚ୍ଚ ନେଇ ଏହି ରାଜ୍ୟକୁ ପରାମର୍ଶ ଦେଇଛି ନୀତି ଆୟୋଗ । ସେହିଭଳି ରାଜସ୍ୱ ସଂଗ୍ରହରେ ଉନ୍ନତି ଏବଂ ବିକାଶ ମୂଳକ କାର୍ଯ୍ୟରେ ଏହାର ବିନିଯୋଗ ନେଇ କେରଳକୁ ପରାମର୍ଶ ଦେଇଛି ନୀତି ଆୟୋଗ ।
ରାଜ୍ୟଗୁଡିକର ବିତ୍ତୀୟ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟରେ ଉନ୍ନତି ସହ ନୀତିଗତ ସଂସ୍କାର ଏବଂ ଆର୍ôଥକ ଅଭିବୃଦ୍ଧି ଭଳି ଦିଗଗୁଡିକ ଉପରେ ଏହି ରିପୋର୍ଟରେ ଫୋକସ କରାଯାଇଛି । ଦୃଢ଼ ବିତ୍ତୀୟ ସ୍ଥିତି, ରାଜସ୍ୱ ଆଦାୟରେ ଦକ୍ଷତା, ସୁଚିନ୍ତିତ ପୁଞ୍ଜି ଖର୍ଚ୍ଚ ଏବଂ ଋଣ ପଇଠ ଭଳି ଦିଗକୁ ନେଇ ରାଜ୍ୟଗୁଡିକୁ ମାନ୍ୟତା ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଛି ।
